Kütlesi, hacmi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Kütlesi olan her şey taneciklerden (atom veya molekül) oluşur.
Maddenin dış yapısıyla ilgili özelliklere fiziksel özellik, iç yapısıyla ilgili özelliklere kimyasal özellik deriz.
Bütün maddelerde bulunan özelliklere ortak özellik, maddeleri birbirinden ayırt etmek için kullanılan özelliklere ayırt edici özellik deriz.
Maddelerin Ortak Özellikleri
- Kütle: Cismi oluşturan madde miktarıdır. Eşit kollu terazi ile ölçülür. Simgesi m olup birimi kg'dır.
- Hacim: Boşlukta kapladığı yerdir. V ile gösterilir. Birimi m3'tür.
- Eylemsizlik: Bir maddenin durumunu koruma isteğine denir.
- Tanecikli Yapı: Bütün maddeler atomlardan bir araya gelmiştir. Bu yüzden maddeler tanecikli yapıya sahiptir.
Maddenin Hâlleri
Maddeler dört temel hâlde bulunurlar. Bunlar katı, sıvı, gaz ve plâzma hâlidir.
Katı Hal Özellikleri
- Tanecikler arası mesafe küçüktür.
- Tanecikler arası çekim kuvveti büyüktür.
- Tanecikler yalnız titreşim hareketi yapar.
- Sıkıştırılamaz.
- Belli bir hacme ve şekle sahiptir.
Sıvı Hal Özellikleri
- Tanecikler arası mesafe katıya göre fazladır.
- Tanecikler arası çekim kuvveti katıya göre küçüktür.
- Tanecikler öteleme ve titreşim hareketi yapar.
- Sıkıştırılamaz.
- Belli bir hacme sahiptir fakat belli bir şekli yoktur.
Gaz Hali Özellikleri
- Tanecikler birbirinden bağımsızdır.
- Tanecikler arası çekim kuvveti çok küçüktür.
- Belli bir hacme ve şekle sahip değiller.
- Sıkıştırılabilir.
- Tanecikler öteleme, titreme ve dönme hareketi yaparlar.
Plazma Hali
Maddeye enerji verildikçe hal değişimi gözlenir. Enerji verilmeye devam edilirse gaz haldeki maddenin atomları iyonlaşmaya başlar. Yüksek miktarda enerji alarak iyon durumuna geçmesi plazma hali olarak kabul edilir.
Plazma Hali Özellikleri
- Akışkandır.
- Tanecikleri öteleme hareketi yapabilir.
- Yüksek ve düşük sıcaklıklarda bulunabilir.
- Elektrik yükü bakımından nötr'dür.
- İçindeki serbest elektronlar sayesinde ısı ve elektriği iletir.
- Elektrik ve manyetik alandan etkilenirler
0 yorum:
Yorum Gönder